Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi (Film)

Ehlibeyt (a.s) Haber Ajansı ABNA - Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi (Orijinal: Muhammad: The Messenger of God; محمد رسول الله) İranlı yönetmen ve senarist Mecid Mecidi yapımı 2015 yılı İran filmi. Film, 7. Yüzyıl’da Mekke'de, İslam peygamberi Hz. Muhammed Mustafa’nın çocukluk ve ilk gençlik döneminde gelişen olayları konu ediniyor. Filmde Hz. Resulü Kibriya efendimizin 12 yaşına kadarlık çocukluk dönemi ve doğumundan önce yaşanan tarihi olayları konu alıyor. Filmin yapımına 2007 yılında başlanmış ve 2014 yılına kadar yedi yıllık bir sürede tamamlanmıştır.

İran sinemasında bugüne kadarki en yüksek bütçeli yapım olan film, yapımına başlandığı günden vizyona girmesine kadar dini ve teknik açılardan çeşitli destek ve eleştirilere maruz kaldı. Hz. Muhammed Mustafa’nın temsili ile ilgili el-Ezher Üniversitesinden itirazlar yapıldı. Film, Vahhabi Suudi Arabistan rejimi ve Mısır'da daha vizyona girmeden yasaklandı. Daha izlenmeden hakkında kopartılan tüm yaygara ve tepkilere rağmen vizyona girer girmez büyük bir izleyici kitlesine ulaştı.

Kanada Toronto film festivalinde ve Amerika’da da vizyona giren filmin ilk gösterimi 12 Şubat 2015'te İran'da gerçekleştirildi. 27 Ağustos'da Montreal Dünya Film Festivali'nde Dünya prömiyerini yapan film, 88. Akademi Ödülleri (Oscar), Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için İran'ın aday adayı oldu. 28 Ekim 2016'da Türkiye'de 350 salonda gösterime girdi. Film, Türkiye'de vizyona girmesinin hemen ardından ilk üç günde 183 bin 524 kişi izledi.

Konusu

Hz. Muhammed Filminin Logosu

“Muhammed: Allah'ın Elçisi” filmi, Müslümanların Şi’b-i Ebu Talib’te (Ebu Talib Vadisi veya mahallesinde) kuşatma altına alınmasıyla başlamakta ve Hz. Peygamber Efendimizin doğumundan önceki döneme bir geçiş yapıldıktan sonra doğumundan 12 yaşına kadarki dönem ele alınmaktadır. Ebrehe’nin fillerden oluşan ordusuyla Mekke'ye saldırısı, Hz. Peygamber Efendimizin süt emdiği dönemler ve bebekliği, Efendimizin amcası Hz. Ebu Talib’le birlikte Şam’a yaptığı ilk yolculuk ve bir Hıristiyan rahip olan Buheyra’nın son peygamberin geleceğini müjdelemesiyle sona eriyor.

Film Yapımcıları

• Yönetmen: Mecid Mecidi
• Senaryo: Kambuzia Pertovi, Mecid Mecidi, Hamid Emced
• Yapımcı: Muhammed Mehdi Haydariyan, Muhammed Rıza Sabiri
• Yönetmen danışmanı: Rıza Mir Kerimi
• Görüntü yönetmeni: Vittorio Storaro
• Fotoğraf: Hamid tevazu Ağacı
• Müzik: A. R. Rahman

Oyuncular

• Ali Rıza Şuca Nuri (Abdulmuttalib bin Haşim)
• Sare Bayat (Hz. Muhammed'in süt annesi Halime)
• Mehdi Pakdil (Hz. Ebu Talib)
• Derviş Ferheng (Ebu Süfyan)
• Mina Sadati (Hz. Amine)
• Hamid Rıza Taç devlet (Hamza)
• Muhammed Asgari (Ebu Leheb)
• Muhsin Tenabandeh (Samuel)
• Rana Azadivar (Ebu Leheb’in eşi Ümmü Cemil)
• Sadegh Hatefi (Buheyra)
• Cafer Kasimi (Haris)
• Arash Falahat Pişe (Ebrehe)^[1]

Filmin Yapımı

Ayetullah Cevadi Amuli ile film hakkında istişare

“Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi” filminin ön araştırma yapım çalışmalarına 2007 yılında başlanmış ve üç yılda tamamlanmıştır. Filmin ilk senaryo nüshası 2008 yılında hazırlanmıştır.

Mecid Mecidi, yazılı tarihi kaynakların yanı sıra muasır alimlerin de konu hakkında görüşlerini aldığını belirterek Hz. Peygamber Efendimizin (s.a.a) çocukluk döneminin seçilmesini, bu dilim zarfında Şia ve Sünniler arasında bir ihtilaf ve anlaşmazlığın olmamasına bağlamaktadır. Kambuzia Pertovi ve Hamid Emced filmin senaryosunda Mecid Mecidi’ye yardımcı olmuştur.

Filmin Yapımı İçin Sinema Şehri

“Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi” filminin yapımına 2009 yılında resmen başlandı ve film için Tahran-Kum şehirleri arasında 1400 yıl öncesi Mekke ve Medine şehirleriyle birebir örtüşen bir sinema şehri kuruldu.

“Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi” filmi için kurulan bu plato 220 hektar (2 milyon 200 bin metrekare) üzerine inşa edildi. İran'da, çok uzun süre Mekke ve Medine'nin coğrafi konumuna, iklim koşullarına ve tarihi dokusuna uygun yer arandı. Tahran-Kum şehri arasındaki bu yer en uygun yer olarak tespit edildi. Dağların pozisyonu bile hesaba katıldı. 18 aylık bir çalışmanın sonucunda da iki şehir birebir örtüşecek şekilde inşa edildi. Sinema şehrinin bitirilmesi için gece gündüz üç vardiya çalışıldı.

Filmin çekimleri için İran’ın Kerman ve Asaluye (İran'ın Buşehr Eyaleti'nde şehir) şehirleri de kullanıldı. Ebrehe ordularının Mekke’ye saldırısını konu alan bölümün çekimleri Hindistan’da yapılma kararı alınmasına rağmen Hindistanlı yetkililerle yapılan görüşmelerden bir sonuç alınamaması üzerine bu bölüm Afrika’da yapılmıştır. Film 2015 Fecr film festivalinde gösterime hazır hale gelmiştir.^[2]

İran Lideri Ayetullah Hamaney Film Setinde

Film platosundan bir görüntü

İran İslam Cumhuriyetinin lideri Ayetullah Hamaney, 2012 yılında filmin çekimlerinin yapıldığı platoya giderek filmin çekimlerini yakından izlemiştir. Bu ziyaret Ayetullah Hamaney’in İran tarihinde bir film setini ziyaret ederek film çekimlerini yakından izlediği ilk film olma özelliğini taşımaktadır.^[3]

Bütçesi

“Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi” filmi, İran tarihinin en yüksek bütçeli yapımı olma özelliğini taşımaktadır. Film yapımcısının açıklamasına göre Mekke şehrinin dekorlarının yapımında 141 milyar riyal, 19 hektar üzerine kurulan Medine şehri için 42 milyar riyal ve ofis binasının inşaatı için 12.2 milyar riyal harcanmıştır. Filmin yapım maliyeti için 3 milyar, fizibilite çalışmaları için 6 milyar, ön-yapım çalışmaları için 152 milyar, yapımı için 310 milyar ve yapım sonrası yapılan harcamalar için 151 milyar para harcanmıştır. Toplamda film için harcanan toplam miktar 623.3 milyar İran riyalidir.^[4]

Satışı

Film İran’da 12 Şubat 2015'te gösterime girmiştir. Tahran başta olmak üzere ülke genelinde birinci günde 170 milyonluk bir hasılat yaparak ülke tarihinde en çok ilk gün izlenen film olmuştur. 84 gün boyunca 132 sinema salonunda İran’da gösterimde kalan film, 120 milyar 181 milyon riyal hasılat yapmıştır.^[5]

Filme Yönelik Tepkiler

Film, olumlu ve olumsuz bir çok tepkiyle karşı karşıya kalmıştır. Bu tepkilerden bir kısmı mezhebi açıdan Ehlisünnet tarafından yapılmıştır ve doğal olarak film yapımcıları tarafından da bazı tepkilerle yüz yüze gelmiştir.

Ehlisünnet Ulemalarının Tepkisi

Medyada böyle bir filmin yapılacağı haberi duyulur duyulmaz Mısır el-Ezher Üniversitesi filmde Hz. Peygamber Efendimizin temsilinin gösterilme ihtimalinden dolayı itirazlarını defalarca duyurdu.

Suudi Arabistan Baş Müftüsü Şeyh Abdül Aziz al-i şeyh de böyle bir filmin yapılmasının İslam’la düşmanlık anlamına geleceğini iddia etti.^[6] Hindistan'da, Mumbai merkezli Sünni “İmam Ahmed Rıza Akademisi” de, Hz. Resulullah’ın fiziki görünüm eleştirisi dışında filmin İslami yasalara aykırı olduğunu iddia ederek Hintli Müslümanların duygularıyla oynanacağı gerekçesiyle filmin haram olduğu fetvasını verdi.^[7] Buna karşın Arabistanlı ünlü yazar Davut Şerriyan el-Hayat gazetesinde ve ünlü yazar ve eleştirmen Halit Mahmut eş-Şuruk gazetesinde olmak üzere bazı Arap yazar ve eleştirmenler filmi savunarak eleştirileri yersiz bulmuşlardır.^[8]

Festivallere Katıldı

27 Ağustos'da Montreal Dünya Film Festivali'nde Dünya prömiyerini yapan “Hz. Muhammed: Allah’ın Elçisi” filmi, 88. Akademi Ödülleri (Oscar), Yabancı Dilde En İyi Film Akademi Ödülü için İran'ın aday adayı oldu.^[9] Fecr film festivaline de katılan film, 28 Ekim 2016'da Türkiye'de 350 salonda gösterime girdi.

Türkiyeli Akademisyenlerin Görüşleri

İlahiyatçı, yazar ve akademisyen Prof. Dr. Nihat Hatipoğlu daha önce filmi izlediğini aktararak, iletişim çağında dünya şartlarına uygun hareket edilmesi gerektiğini dile getirdi.

İslamofobinin çok yaygın olduğunu vurgulayan Hatipoğlu, "Bizim Hz. Muhammed'i çok iyi takdim etmemiz gerekir. İnsanlığın kurtarıcısı olan Hz. Peygamber, bu filmde çocukluğu anlatılmış. İslami hassasiyetlere dikkat edilmiş. Bazı konularda hassas davrananlar olabilir, ama ben konuya bütüncül olarak bakıyorum. Filmi beğendim." ifadelerini kullandı.

Yapımcı ve yönetmen Osman Sınav ise İranlı yönetmen Mecid Mecidi'yle dost olduklarını ve filmin setini çekimlerden önce ziyaret ettiğini bildirdi.

Filmi daha önce kısmen izlediğini anlatan Sınav, şöyle konuştu: "Çok anlamlı ve güzel bir iş, olağanüstü bir film oldu. Mecidi'nin bakışını, hikayeyi değerlendirme şeklini ve çekimlerini beğendim. Peygamber'in gelişini, vahyin ne şartlarda indiğini o kadar güzel anlatıyor ki o duyguyu çok iyi geçiriyor izleyenlere. Uzun yıllar çalıştı. Sinema tarihi açısından ve tüm dünya insanlığı için çok değerli bir film oldu. Bilgim dahilinde, spekülasyon yapılacak bir film de değil. Şüpheye yer bırakmayan, pürüzsüz bir film."

Karikatür Krizi Sonrası Filmin Çekilmesine Karar Verildi

Yönetmen Mecid Mecidi'nin Hz. Muhammed üzerine film çekme isteğini tetikleyen en önemli nedenlerden biri, 2006'daki Danimarka'da yaşanan karikatür krizi. Bu kriz patlak verdiğinde Mecidi "Benim inandığım dinin ve yolundan yürüdüğüm peygamberin şiddetle hiç alakası yok. Bir Müslüman yönetmen olarak benim sorumluluğum gerçekleri anlatmak. Hz. Muhammed'in nasıl bir peygamber olduğunu, İslamiyet öğretilerinin şiddetle alakası olmadığını anlatmak benim için elzem" diyerek yola çıktı.

Noor Taban Film Şirketi de Mecidi'ye tam destek verince filmin çalışmalarına başlandı. Filmin yapımcısı Muhammed Rıza Sabiri ise şöyle diyor: "Biz film çalışmasına başladığımızda Taliban vardı. Sonra IŞİD ortaya çıktı. Bu örgütler yüzünden Müslüman dünyası şiddet ile birlikte anılır oldu. Siz istediğiniz kadar İslamiyet'in şiddetle ilgisi olmadığını anlatın, insanların kafasında bu imaj var. Bu imajları, gerçeği anlatarak değiştirebilirsiniz. Bu gerçeği sinemayla anlatmak önemli. Çünkü bir filmle milyonlarca insana ulaşabiliyorsunuz.”

İkinci Ve Üçüncü Film de Çekilecek

40 milyon dolar bütçeli Hz. Muhammed: Allah'ın Elçisi'nin dünyada seyirciden ilgi görmesi halinde projenin ikinci ve üçüncü filminin de çekilmesi planlanıyor. İkinci filmde Hz. Muhammed'in 14 yaşından peygamber olduğu döneme kadar süreç anlatılacak. Üçüncü filmdeyse peygamberliğini ilan ettikten sonraki dönem.

Kaynakça

Bibliyografi