Türkiye’deki Yahudi cemaatinin çıkardığı haftalık Şalom gazetesinin 20 Mart tarihli sayısında çok vahim bir iddia yer alıyor + Foto

Ancak uzun yıllar 3,5-4 milyar dolar aralığında ve mütevazı düzeyde seyreden ikili ticaretin başka bir özelliği, siyasi konjonktürden bağımsız kalması ve en çalkantılı yıllarda dahi devam etmesidir. Bu aslında şikâyet edilmeyecek bir şey olmalı, özel sektör ruhunun becerisi ve belki ortak çifte vatandaşların her iki ülkelerine de bağlılığı olarak kabul edilmeli. 2022 istatistiklerine göre iki ülke arasındaki ticaret hacmi 7,03 milyar dolara ulaştı[2]. Türkiye’nin İsrail’e ihracatının (3,9 milyar dolar) hemen hemen bu ülkeden yaptığı ithalata denk olması da iki ülke arasındaki ticaretin sadece serbest ticaret değil, adil ticaret (fair trade) haline geldiğini göstermektedir. Eğer İsrail son verilere göre Türkiye’nin dokuzuncu en büyük ihracat pazarı ise ve her iki taraf da ikili ticaret hacmini bu yıl 10 milyar dolara çıkarmayı istiyorsa, ülke çıkarını ipotek altına alma hevesini anlamak kolay değil. Türkiye-İsrail ekonomik ilişkilerini bin yıllık Filistin-Yahudi sorununun tekeline vermek doğru bir seçenek olmaz. Ancak tekrar eleştiri oklarının asıl hedefine dönecek olursak, evet, 7 milyar dolarlık ticarette Türkiye’nin İsrail’e yaptığı yaklaşık 1 milyar dolarlık silah ve insansız hava aracı ihracatı göze batıyor. “Yine mi bir tavşana kaç, tazıya tut vakası?” akla gelen ilk soru. Ama varsayalım ki, Türkiye İsrail’e bu kalemlerin ihracatını durdurdu; İsrail bunları alacak yer mi bulamaz? Hindistan’dan alır, Rusya’dan, Çin’den alır. Zaten hangi ticari yaptırım hangi ülkeyi caydırıyor da, Türkiye yaptırımları İsrail’i caydırsın? İran’ı, Suriye’yi ve Rusya’yı caydırıyor mu? Kaldı ki eğer Türkiye bir ulusal savunma sanayi kurduysa, bir yerlere ihracat da yapacak. İsrail bunların da teknolojik kalite denetimini ve fiyat rekabetini olumlu etkileyebilecek bir ülke.