Ehlibeyt (a.s) Haber Ajansı ABNA- Gazap, cehennemden gelen bir ateştir ki; insanın kalbinde meydana gelir ve kaynamaya başlar. O ateş altından kibir zahir olur, zalimlerin zahirini kaplar ancak müminin gazabı, sadece dini taassup anında ortaya çıkar.
Gazap nasıl müşahede edilir?
Kan, kalpte kaynamaya başlar, sonra surattaki damarlara, gözlere, bütün vücuda yayılır. Kaynayana su gibi ateş alttan vurdukça su üstte doğru fırlar ve buhar olur kaynar. Bazen gazaplı kimsenin eli ayağı soğur ancak yüzü gözü kızarır.
Elbette bu durum insanın elinin altındakilere gazaplanmasıyla ortaya çıkar zira intikam almayı düşünür ama kendinden üsttekilere gazaplanınca, intikam alamayacağı için bu kan vücuda geri döner ve yerinde sarılığı kalır ve şahsın suratı sararıverir.
Aynı seviyede olduğu bir kimseye gazaplanırsa, bazen kızarır, bazen sararır.
Sonuçta, gazap yani intikam için kalpte kaynayan kandır ki; bu batını yönüyle cehennem korudur.
Gazaplanmış kimse intikamdan lezzet alır ve intikam almadıkça da rahatlamaz.
Gazap 3 çeşittir: İfrat, Tefrit ve Mutedil.
Tefrit: Gerekli olduğu yerde dahi hiç gazaplanmayan kimse. Bunun semeresi ve sonucu; gayretsizlik, aşağılığa tahammül etmek, har olmak, kötülükler karşısında sukut etmekten geçer.
Hâlbuki Kuran’da bu kınanmıştır:
مُّحَمَّدٌ رَّسُولُ اللَّهِ وَالَّذِينَ مَعَهُ أَشِدَّاء عَلَى الْكُفَّارِ
Muhammed, Allah'ın peygamberidir ve onunla berâber bulunanlar, kâfirlere karşı çetindirler (Fetih Suresi / 29)
يَا أَيُّهَا النَّبِيُّ جَاهِدِ الْكُفَّارَ وَالْمُنَافِقِينَ وَاغْلُظْ عَلَيْهِمْ
Ey Peygamber, kâfirlerle ve münâfıklarla savaş, onlara karşı şiddetli davran. (Tövbe Suresi / 73)
İfrat: Gazapta ifrat etmek, insandan akıl ve şer ihtiyarını alır, basireti yok eder.
Tefekkür gücünü alır, nefsinin ihtiyarı ondan alınır, ibretleri görmez ve nasihatleri dinleyemez hale gelir.
Böyle bir durumda rengi değişir, beden azaları titremeye başlar, yaptığı fiil kanun dışındadır, hareket ve konuşmasında ıstırap vardır, ağzı açılır küfür kötü söz söylenmeyecek sözleri söyler, dayak yoluna başvurur ve başkalarına saldırır.
Allah Resulü (s.a.a) bir hadis-i şerifinde şöyle buyurmuştur: Sirkenin balı bozduğu gibi gazapta imanı bozar.
İmam Bakır’dan (a.s) şöyle bir rivayet nakledilmiştir: Gazap, şeytanın bir ateşidir, insanın içinde alevlenir, sizlerden biri gazaplandığında gözleri kızarır, boğazının damarları şişer ve şeytan o damarlara yerleşir.
Öyleyse sizlerden her biriniz şeytanın tasallutundan korkarsanız, hemen oturun ki; oturmak şeytanın kötülüğünü ondan uzaklaştırır. Ve şöyle buyuruyor: Her kim gazabına hâkim olursa, Allah onun ayıplarını örter. Ve şöyle buyuruyor: Tevrat’ta şöyle yazılmıştır: Ey Âdemoğlu; gazap anında beni hatırla ki bende kendi gazap anımda seni hatırlayayım ve helak olacak kimselerle seni helak etmeyeyim ve zulme maruz kaldığında benim yardımıma razı ol ki benim yardımım senin yardımından daha iyidir. Ve şöyle buyuruyor: Hz. Musa’nın (a.s) münacatlarından birinde şöyle yazıyor: Ey Musa seni maliki ettiğim kimselere gazaplanma ki bende sana gazaplanmayayım.
Mutedil: Gazabın aslını insanın vücudundan kaldırma gibi bir mükellefiyetimiz yoktur ve bu mümkün değildir. Bizim görevimiz, akıl ve şer’in hâkimiyetinde gazabı kontrol etmek ve ihtiyarımızdan çıkmasını önlemektir. Zira Kuran’da وَالْكَاظِمِينَ الْغَيْظَ öfkelerini yenenler veو الفاقدین الغیظ öfkeleri olmayanlar.
Gazabın sebepleri
1-Tekebbür.
2-Böbürlenmek.
3-Rezil etmek.
4-Ayıpları araştırmak.
5-İnat ve mücadele.
6-Şaka.
7-Alay etmek.
8-Muhalefet.
9-Hile.
10-Mal ve makam konusunda hırsa sahip olmak.
Bu sıfatları aşağıda ki sıfatlarla değiştirmeliyiz:
1-Tevazu.
2-Kendi nefsini tanımak.
3-İyi ahlakları elde etmek.
4-Saygı göstermek ve alay etmemek.
5-Nefsini kötü sözden alıkoymak.
6-Ayıpları örtmek.
7-Uyumlu olmak ve fedakârlık.
8-Mümin kardeşine imtiyaz tanımak.
9-Dürüstlük.
10-Kanaat etmek.
Kaynak: Miracu’s-Seadet
Zehra Caferi