AhlolBayt News Agency (ABNA)

source : Wikishia
Çarşamba

5 Eylül 2018

03:14:01
908116

Müsned-i Ahmed b. Hanbel’de birçok rivayet nakledilmiştir ki o rivayetlerin tümünün içeriğinde, Peygamberin (s.a.a) Tathir ayetindeki Ehl-i Beyt’ten kastın; Fatıma, eşi ve iki oğlu olduğunu açıkladığı belirtilmiştir.[9] Aynı şekilde Ahmed b. Hanbel Fezailu’s Sahabe kitabında, Peygamber Efendimizin (s.a.a) 6 ay boyunca sabah namazına gitmek için çıktığında Hz. Fatıma’nın (s.a) evinin önüne gelerek: “Ey Ehl-i Beyt! Namaz! Namaz! Ey Ehl-i Beyt! Allah sadece siz Ehl-i Beyt’ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz ve pak kılmak istiyor” diye buyurduğunu rivayet etmektedir.[10]

Ehlibeyt Haber Ajansı ABNA- Tathir Ayeti (Arapça: آية التطهير); Ahzab Suresinin otuz üçüncü ayetinin bir bölümünü oluşturmaktadır. Bu ayette Allah-u Teala’nın (tekvini) iradesinin Ehl-i Beyt’i (a.s) her türlü pislik ve kötülükten temiz ve pak kılmak olduğu açıklanmıştır. Ayrıca Şia âlimleri İmamların (a.s) ismetini (masum oluşlarını) ispatlamak için bu ayete istinat etmişlerdir.

Tathir Ayetinin Metni


إِنَّمَا يُرِيدُ اللَّـهُ لِيُذْهِبَ عَنكُمُ الرِّجْسَ أَهْلَ الْبَيْتِ وَيُطَهِّرَكُمْ تَطْهِيرًا 

Kuşkusuz Allah, yalnızca siz Ehlibeyt'ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz yapmak istiyor. (Ahzab Suresi - 33)

Nüzul Sebebi

Bazı hadislerde bu ayetin Allah Resulünün (s.a.a) eşi Ümmü Seleme’nin evinde nazil olduğu ve nüzul anında da Peygamber Efendimizin (s.a.a) yanı sıra Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma (s.a), Hz. Hasan (a.s) ve Hz. Hüseyin’in de (a.s) orada bulunduğu belirtilmiştir. Bu esnada Resulü Kibriya (s.a.a) üzerinde oturmakta olduğu bir örtüyü (aba veya kisa) alarak (Kisa (Aba) Ashabının); yani kendi, Ali, Fatıma ve Hasaneyn’in (a.s) üzerine çekti (örttü) ve ardından ellerini gökyüzüne kaldırarak şöyle dedi: “Allah’ım benim Ehl-i Beytim bu dört kişidir. Bunlardan her türlü kir ve pisliği (günahı, çirkinliği) gider ve onları tertemiz kıl.” Bunun üzerine Ümmü Seleme’nin, Peygamber Efendimizden (s.a.a) kendisinin Ehl-i Beyt’ten (a.s) karar kılınıp kılınmadığını sorması üzerine Allah Resulü (s.a.a) şöyle buyurdu: “Sen Allah Resulünün hanımlarından ve hayır üzeresin.”[1]

Ayete İstinat

Ahzab suresinin 33. ayeti “Tathir Ayeti” diye meşhur olmuştur.[2] Filologların (dilbilimci) açıklamasına göre hasr (kapsam ve sınırlama) edatı olan “İnnema” ile başlamış ve Allah’ın iradesinin sadece onlarla sınırlı olduğu beyan edilmiştir. Caru mecrurun (Ankum) Mef’ulun bihe (er-Ricse) mukaddem olması ve aynı şekilde ihtisas özelliği taşıyan fethe harekesinin (Ehl-i Beyt) olması bu hasrın vurgusunu artırmaktadır. “Liyuzhibe ankumu’r Ricse” cümlesinin ardından gelen “Yutahhirakum” tabiri pislik ve kötülükten uzaklaşmanın ardından gelen taharet ve temizliği vurgulamak (kuvvetlendirmek) için kullanılmaktadır. Aynı şekilde Mef’ulu mutlak olan “Tathira” kelimesi de tahareti tekit eden (kuvvetlendiren) unsurlardan biri sayılmaktadır.

Elif Lam-ı cins takısıyla gelen “Er-Ricse” kelimesi ise şirk, küfür, nifak, cehalet ve günah dahil olmak üzere her türlü fikri ve ilmi pislik ve kötülüğü kapsamaktadır.[3]

Rics Kelimesinin Manası

Rics kelimesinin manası hakkında müfessirler arasında görüş ayrılığı bulunmakta ve Rics kelimesinin anlamı noktasında farklı manalar zikretmişlerdir. Örneğin; günah, fısk, Şeytan, şirk, şüphe, cimrilik, tamah, nefsani arzular ve bidat.[4] Şii alim ve müfessirleri Ehl-i Beyt’in (a.s) rics’ten (pislik ve kötülükten) temiz ve tahir kılınmasını, günahlardan masun (ismet) ve itaat tevfiki olarak bilmişlerdir.[5]

Tathir Ayetindeki Ehl-i Beyt Kimlerdir

Tathir ayetindeki Ehl-i Beyt’ten kastın kimler olduğu noktasında müfessirler arasında görüş ayrılığı bulunmaktadır. Enes b. Malik, Ebu Said Hudri, Ümmü Seleme, Aişe, Sa’d b. Ebi Vakkas, Abdullah b. Cafer ve Abdullah b. Abbas gibi birçok sahabe, Peygamber Efendimizin (s.a.a) Ehl-i Beyt’ini Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma (s.a), İmam Hasan (a.s) ve İmam Hüseyin (a.s) olarak bilmişlerdir. Şii imamlarından da bu görüşü teyit eden hadisler nakledilmiştir.[6]

Başka bir görüşe göre Tathir ayetinin siyakı (ayetin zahiri akışı) Peygamber Efendimizin (s.a.a) eşlerinin durumlarından bahsetmesinden dolayı, Ehl-i Beyt’ten kastın Allah Resulünün (s.a.a) eşleri olduğu belirtilmiştir. İkrime ve Mekatil b. Süleyman’dan bu hususa dair hadisler nakledilmiştir.[7]

Üçüncü görüş ise Allah Resulünün (s.a.a) sahabelerinden olan Zeyd b. Erkam’a aittir. Zeyd b. Erkam, Ehl-i Beyt’ten kastın; Allah-u Teala’nın onlara zekat verilmesini haram kıldığı ve A-li Ali, A-li Akil ve A-li Cafer b. Ebi Talib gibi Peygamber Efendimizin yakınları ve ayetteki Tathir’den amacın ise zekat ve sadaka alma ve kullanmadan temiz kılındıkları olarak bilmektedir.[8]

Müsned-i Ahmed b. Hanbel’de birçok rivayet nakledilmiştir ki o rivayetlerin tümünün içeriğinde, Peygamberin (s.a.a) Tathir ayetindeki Ehl-i Beyt’ten kastın; Fatıma, eşi ve iki oğlu olduğunu açıkladığı belirtilmiştir.[9] Aynı şekilde Ahmed b. Hanbel Fezailu’s Sahabe kitabında, Peygamber Efendimizin (s.a.a) 6 ay boyunca sabah namazına gitmek için çıktığında Hz. Fatıma’nın (s.a) evinin önüne gelerek: “Ey Ehl-i Beyt! Namaz! Namaz! Ey Ehl-i Beyt! Allah sadece siz Ehl-i Beyt’ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz ve pak kılmak istiyor” diye buyurduğunu rivayet etmektedir.[10]

Sahih Görüş

Tathir ayetinin zahiri, Peygamber Efendimizin (s.a.a) Ehl-i Beyt’inden kastın Hz. Ali (a.s), Hz. Fatıma (s.a), İmam Hasan (a.s) ve İmam Hüseyin (a.s) olarak belirtilen birinci görüşle mutabıktır; zira eğer Ehl-i Beyt’ten kasıt sadece Peygamberin eşleri olsaydı “Ankum” yerine “Ankunne” ve “Yutahhirukum” yerine “Yutahhirukunne” getirilirdi.[11]

Tathir ayetinin siyakında (ayetin zahiri akışı) Peygamber Efendimizin (s.a.a) eşlerinin vazifelerinden bahsedildiği halde nasıl olur da (Ehl-i Beyt kavramının) Peygamberimizin eşlerine şamil olmaz sorusunun cevabı noktasında ise şöyle söylenmiştir: Bu yönlü söz söylemek Arap fasihlerinin yöntemlerinden sayılmıştır ve Kur’an-ı Kerim ayetlerinde de, yan yana gelen ama farklı konulardan bahseden birçok ayetle karşılaşmaktayız. Ayrıca rivayetlerden Ahzab suresinin 33. ayetinin bu kısmının ayrıca nazil olduğu, ancak Kur’an’ın toplanması esnasında bir araya getirildiği istifade edilmektedir.[12]

Tathir ayetinin Kisa (Aba) Ashabı hakkında nazil olduğu konusu Şiaların nezdinde tevatür derecesine erişmiştir.[13]

Aynı şekilde Şia imamlarından nakledilen hadislerde, İmam Ali (a.s), Hz. Fatıma (s.a), İmam Hasan (a.s) ve İmam Hüseyin’in (a.s) yanı sıra diğer Şia imamlarının da Ehl-i Beyt’ten sayıldığı belirtilmiştir.[14]

Ehlisünnet ulemasından İbn Kesir, Tathir ayetinin tefsirinde şöyle yazmaktadır: Hz. Hasan minbere çıkarak dedi ki: Ey Irak halkı, bizim için Allah'tan korkun. Biz sizin emirleriniz ve misafirleriniziz. Biz Ehl-i Beyt’iz. Çünkü Allah Teâlâ, bizim hakkımızda: “Kuşkusuz Allah, yalnızca siz Ehl-i Beyt’ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz kılmak istiyor” diye bahsetmiştir. Ebu Cemile der ki: Hz. Hasan bu ayeti o kadar çok tekrarladı ki mescitte bulunan herkes hüngür hüngür ağladı. Suddi, Ebu Deylem'den naklen der ki: Hz. Hüseyn’in (a.s) oğlu Ali (İmam Seccad (a.s)), Şam halkından birine şöyle dedi: Ahzab Suresindeki “Kuşkusuz Allah, yalnızca siz Ehl-i Beyt'ten her türlü pisliği gidermek ve sizi tertemiz kılmak istiyor” ayetini okumadın mı? O; evet siz onlar mısınız? deyince Ali İbn Hüseyin; evet, dedi. [15]

Ayrıca Bakınız

Kaynakça

  1. Yukarı git↑ Tirmizi, c. 5, s. 699; İbn Babıveyh, c. 2, s. 403.
  2. Yukarı git↑ Razi, s. 7.
  3. Yukarı git↑ Razi, s. 7.
  4. Yukarı git↑ İbn Babıveyh, s. 138.
  5. Yukarı git↑ Müfid, s. 27; Şuşteri, s. 147 ve 148; Tabatabai, c. 16, s. 313.
  6. Yukarı git↑ İbn Atiyye, c. 13, s. 72; İbn Kesir, c. 3, s. 799; Şevkani, c. 4, s. 279.
  7. Yukarı git↑ İbn Kesir, c. 3, s. 798; Şevkani, c. 4, s. 278.
  8. Yukarı git↑ Müslim, c. 2, s. 1874; İbn Kesir, c. 3, s. 802; Şevkani, c. 4, s. 278.
  9. Yukarı git↑ Müsned-i Ahmed, c. 1, s. 331; Müsned-i Ahmed, c. 4, s. 107; Müsned-i Ahmed, c. 6, s. 292.
  10. Yukarı git↑ Ahmed b. Hanbel, Fezailu’s Sahabe, c. 2, tahkik: Vasiyullah b. Muhammed b. Abbas, Mekke: Camiatu Ummu’l Kura, 1403 / 1983, s. 761.
  11. Yukarı git↑ Kurtubi, c. 14, s. 183; Ebu Hayyan Endülisi, c. 7, s. 231; Hüseyni Tahrani, s. 290 – 292.
  12. Yukarı git↑ Tabersi, c. 8, s. 560; Tabatabai, c. 16, s. 311.
  13. Yukarı git↑ İbn Hikem, s. 297 – 311; Kufi, s. 331 – 340; Tusi, c. 8, s. 339; Tabersi, c. 8, s. 560; İbn Tavus, s. 215; Tabatabai, c. 16, s. 311.
  14. Yukarı git↑ Kuleyni, c. 1, s. 423; Tabersi, c. 2, s. 34.
  15. Yukarı git↑ İbn Kesir Demeşki, Tefsiru’l Kur’ani’l Azim, c. 6, Tahkik: Muhammed Hüseyin Şemsuddin, 1419, s. 371.

http://tr.wikishia.net/view/Tathir_Ayeti