LeMan Dergisi’nin Peygamber Karikatürü Büyük Tepki Çekti: İfade Özgürlüğü mü, Dini Değerlere Hakaret mi?

Uluslararası Ehl-i Beyt (a.s) Haber Ajansı – ABNA: ürkiye’nin haftalık mizah dergilerinden LeMan’da yayımlanan bir karikatür, hem içerdiği dini semboller hem de savaş arka planıyla kamuoyunda büyük yankı uyandırdı. Karikatürde Hz. Muhammed (s.a.v) ve Hz. Musa (a.s), gökyüzünde tokalaşırken görülüyor. Arka planda ise muhtemelen Gazze veya İran-İsrail savaşına gönderme yapan patlayan füzeler yer alıyor. Görsel, hem İslam hem de Yahudi kutsallarına hakaret olarak değerlendirilerek infiale neden oldu.

LeMan dergisinin genel yayın yönetmeni Tuncay Akgün, söz konusu karikatürün gerçek peygamberlere değil, İsrail saldırılarında hayatını kaybeden kurgusal bir karakter olan "Muhammed"e atıfla yapıldığını savundu. Ancak bu açıklama kamuoyunun öfkesini dindirmeye yetmedi.

Karikatürün çizeri Doğan Pehlivan, grafik tasarımcısı Cebrail Okçu, genel yayın yönetmeni Zafere Eknar ve dergi yöneticisi Ali Yavuz; “dini değerlere alenen hakaret” suçlamasıyla gözaltına alındı. Pehlivan hakkında daha önce bilinen bir mesleki geçmiş olmamakla birlikte, bu olay onu medyanın merkezine taşıdı.

LeMan’ın geçmişi ve tepkiler

1991 yılından bu yana yayımlanan LeMan, laik ve eleştirel çizgisiyle biliniyor. Daha önce de Fransız mizah dergisi Charlie Hebdo’ya verdiği destekle İslam dünyasında tepki toplamıştı. Dergi bu olayın ardından yaptığı açıklamada karikatürün "Müslümanların mazlumiyetini göstermek için" çizildiğini ifade etti ve tepkilerin kasıtlı yanlış yorumlamalardan kaynaklandığını savundu.

İslam Dünyasından Tepkiler

Karikatüre yönelik tepkiler yalnızca Türkiye ile sınırlı kalmadı. İslam dünyasının birçok önde gelen ismi ve kurumu sert açıklamalarda bulundu:

1. İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya, karikatürü “şeytanca” olarak niteledi ve sorumluların adalet önüne çıkarıldığını açıkladı.

2. Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, “inançlara saygısızlık asla kabul edilemez” diyerek adli sürecin başladığını bildirdi.

3. Aile Bakanı Mahinur Göktaş, olayın “rezillik” olduğunu ve bunun ne mizah ne de ifade özgürlüğü olmadığını söyledi.

4. MHP lideri Devlet Bahçeli, karikatürü “peygamberimize saldırı” olarak tanımladı ve İslamofobiye karşı yasal önlemler istedi.

5. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, karikatürü “ahlak dışı ve provokatif” buldu.

6. Cumhurbaşkanlığı İletişim Ofisi Başkan Yardımcısı Fahrettin Altun, dergi ofisinin polis tarafından arandığını duyurdu.

7. Tuncay Akgün, karikatürü savunmaya devam etti ve "Hz. Muhammed değil, kurgusal Muhammed" ifadesini yineledi.

8. İran International muhabiri Nergis Hurakhsh, 6 kişilik gözaltı listesinden 4 kişinin tutuklandığını bildirdi.

9. Türkiye İşçi Partisi milletvekili, dergi binasına yapılan fiziki saldırıları kınadı.

10. Doğu Büyük İslam Mücahitler Cephesi, derginin önünde düzenlediği eylemlerde “tevhid bayrağını LeMan’a dikeceğiz” açıklaması yaptı.

Müslüman Kamuoyunun Tepkisi

30 Haziran 2025 gecesi, karikatürün sosyal medyada yayılmasının ardından İstanbul’un Beyoğlu semtindeki LeMan ofisi önünde yüzlerce kişi toplandı. Göstericiler “Allah-u Ekber”, “Yaşasın Şeriat” ve “Muhammed Resulullah” gibi sloganlar attı, topluca namaz kıldı ve dergi çalışanlarının cezalandırılmasını talep etti. Bazı protestocular, dergi çalışanlarının sık uğradığı bir restorana saldırdı ve dergi binasının camları kırıldı. Polis, kalabalığı dağıtmak için plastik mermi ve biber gazı kullandı.

Medya Yansımaları

Olayın ardından en az 10 İslami ya da İslam dünyasıyla bağlantılı medya kuruluşu olaya geniş yer verdi:

• BBC Farsça ve İran International, gözaltılar ve protestoları haberleştirdi.

• Tesnim, Tabnak, Javan Online gibi İran merkezli ajanslar, kamuoyu öfkesini öne çıkardı.

• Fraro, Ruydad24 ve Ariana News, derginin laik duruşunu ve karikatürün detaylarını değerlendirdi.

• Aftab News ve Taqrib, İstanbul’daki çatışmaları ve polisin müdahalesini yazdı.

En Yoğun Tepki Gösteren Ülkeler

1. Türkiye: Karikatürün burada yayımlanması, toplumun dini hassasiyetleri ve siyasi atmosferle birleşince en büyük tepkilere yol açtı.

2. İran: Şii kimliği ve geçmiş benzeri olaylara sert tepki verme geleneği nedeniyle karikatür sert biçimde kınandı.

3. Afganistan: Ariana News’in haberiyle birlikte, dini değerlere yönelik her türlü saldırıya duyarlılık gösterildi.

4. Irak ve Pakistan gibi ülkelerde de benzer duyarlılıklar nedeniyle yankılar oldu.

Böyle Karikatürler Neden Çiziliyor?

• İfade özgürlüğü ve mizah yoluyla eleştiri anlayışı

• Dikkat çekmek ve satış artırmak için kasıtlı provokasyon

• Dini aşırılıklara veya politik yaklaşımlara eleştiri

• İslamofobi ve kültürel önyargılar

• Kültürel yanlış anlamalar: Derginin "Muhammed" adının kurgusal bir kişiye ait olduğunu savunması, bu ihtimali güçlendiriyor.

Sonuç ve Değerlendirme

LeMan dergisinin yayımladığı bu karikatür, hassas dini sembollerin savaş temasıyla birleştirilmesi nedeniyle Türkiye ve İslam dünyasında büyük bir krize dönüştü. Kamuoyunun, siyasilerin ve medyanın verdiği tepkiler, bu tür karikatürlerin özgürlük mü yoksa saygısızlık mı olduğu tartışmasını yeniden alevlendirdi. Kısa vadede hukuki ve sosyal tepkilerin süreceği tahmin edilirken, uzun vadede kültürel diyalog ve hoşgörü eğitimi bu tür krizleri azaltmanın tek yolu olarak öne çıkıyor.