Ehlibeyt (as) Haber Ajansı ABNA - CIA eski başkanı Can Mc Lafin, OYZ dergisinde yazdığı makalede Trump’ın Amerika’yı yalnızlaştıran siyasetlerini eleştirdi.
Makalenin tercümesini okurlarımızla paylaşıyoruz:
Ben Donald Trump’ın İran karşısındaki siyasetini anlayamıyorum. Onlar bu stratejiyi gerçeğe uygun olarak yaptıklarına dair henüz hiçbir delil sunmamışlardır. Ben istihbarat birimlerinde çalıştığım dönemde daha çok İran’ın eylemlerini bulup etkisiz hale getirmekle meşguldüm. Bu yüzden Amerika’nın İran karşısındaki stratejisinin mümkün olduğu kadarıyla mantıklı ve etkili olmasını istiyorum. Ama bana göre Trump’ın yaklaşımının herhangi bir anlaşılır delili yok.
Obama hükümeti 2015 yılında İran’la nükleer anlaşmayı imzaladı. Bu anlaşma Rusya, Çin, Almanya, Fransa ve 28 Ab üyesi ülke tarafından da imzalandı. Bu anlaşmaya göre İran, uranyum rezervlerini yüzde 98ê kadar azaltmayı ve uranyum zenginleştirme oranını barışçıl düzeyde (yüzde 3.67) tutmayı kabul etti.
Ama Amerika Cumhurbaşkanı Donald Trump takriben bir yıl önce bu anlaşmadan çıktı. O nükleer anlaşmanın kötü bir anlaşma olduğunu söyledi; zira ki İran’ın nükleer enerji programını yeterince kısıtlamıyor ve İran’ın bölgedeki eylemleri buna sıkıştırılmamış. Eşzamanlı olarak Trump hükümeti Fars Körfezine bir savaş gemisi filosu gönderdi. Onların iddiasına göre istihbarat birimlerinin verilerinde İran’ın güçlerini Amerika menfaatlerine saldırı için teşvik halindeymiş. İran da Trump’ın girişimlerinin cevabında anlaşmanın bazı maddelerinden çekildiğini açıkladı.
Obama hükümeti Avrupa ülkelerini ve Rusya ile Çin’i İran’a karşı birleştirmeyi başarmıştı. Ama Trump hükümetinin yaklaşımı bu stratejik meziyetin Amerika’nın ellerinden çıkmasına neden oldu. Elbette sizler nükleer anlaşmanın kötü bir anlaşma olduğunu iddia edebilirsiniz ve daha iyi bir anlaşmaya varılabilir. Ama şimdi bizim hiçbir ortağımız yok ve şu anda öyle araçları kullanıyoruz ki anlaşmadaki önceki ortaklarımızı da kaybediyoruz. Ekonomik yaptırımlar Amerika’nın ortakları üzerinde olumsuz etki yaratacaktır. Çünkü onlar İran ile ticaretten mahrum kalacaklardır veya bankaları yaptırımlara uymazlarsa Amerika mali sisteminden çıkarılacaklardır. Bu yüzden şuanda Trump hükümetinin herhangi bir ortağı yoktur.
Belki de Trump hükümeti diğer ülkelerle müzakerede iyi bir kabiliyet kendinden gösterseydi onların İran karşısındaki siyasetlerine daha çok ümitli olabilirdik. Misal olarak Amerika ile Kuzey Kore arasındaki görüşmelerde şimdiye kadar hiçbir ilerleme kaydedilemedi. Kuzey Kore’nin de çok tehlikeli bir nükleer programı var ve İran gibi bölgede eylemlerde bulunmuştur. Amerikan hükümeti İran’ın nükleer anlaşmasını iptal etmede başarılı olsalar da henüz onun yerine daha iyi bir anlaşma yapamadılar.
Elbette Trump’ın girişimlerinin daha iyi bir anlaşma yapma olmadığı tasavvur edilebilir; belki de o İran hükümetini değiştirme peşindedir. Ama Amerika’nın Irak, Libya ve Venezuela gibi diğer ülkelerde hükümetleri değiştirmedeki tecrübesi başarılı değildi.
Askeri seçenek tehlikelidir ve önümüze birçok sorular bırakmaktadır. İranlılar yıllardır şu konu üzerinde yoğunlaşmışlardır asimetrik bir savaşta Amerika’yı nasıl yenebilirler? Savaş çıkarsa Fars körfezinde deniz güçleri arasında ciddi çatışmalara, Hürmüz boğazının İran tarafında yapılan programlı operasyonlarla kapatılmasına ve bölgedeki Amerikan üsleri aleyhine İran’ın vekâlet güçleri tarafından yapılacak füze saldırılarına şahit olabiliriz. Hizbullah gibi gruplar Amerika topraklarında saldırlar düzenleyebilirler. Bu savaş çok maliyetli, kanlı ve uzun olacaktır.
Ben Amerikan ordusunun Ortadoğu’da yeni bir savaş başlatmak için temayülünün olduğu noktasında şüpheliyim. Acaba birisi Trump’a Amerikan güçlerini Ortadoğu’dan çıkarma peşinde olduğunu hatırlattı mı? O, sürekli Amerikan güçlerinin Suriye’den çıkacağına vurgu yaptı. Bununla birlikte İran’ın son yıllarda Suriye’deki nüfuzu artmıştır. Bu konu Trump hükümetinin İran’la askeri çatışma yapma isteğini daha çok sorguya çekiyor.
Buna göre eğer bizim analizlerimiz doğru ise hangi sonuçları alabiliriz? Cevapta şunu demeliyiz ki nükleer anlaşmadan çıkmak Amerika için hiçbir ortak bırakmamıştır. Diğer taraftan iki ülke arasında çatışma tasavvur edilebilir, ama büyük ihtimalle bizi standart ve asimetrik savaşlardan oluşan bir savaşla karşı karşıya bırakacaktır.
Şimdiye kadar Trum hükümetinin siyasetçileri, Trump’ın tek taraflı yaklaşımı ve askeri bakışını desteklemek için hiçbir stratejik delil sunmamıştır. Amerika hedeflerine ulaşmak için ortaklarıyla işbirliği yaparak ekonomik ve diplomatik baskılara devam etmelidir.
ABNA24.COM
