AhlolBayt News Agency (ABNA)

source : Parstoday
Salı

23 Mayıs 2023

08:47:55
1367965

İran İslam Cumhuriyeti dış siyasetinde maslahat faktörü

İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamanei, İran dışişleri bakanlığı yetkilileri ile görüşmesinde, yalvarmaya dayalı diplomasiden uzak durulması aynı zamanda akılcı ve ilkeli bir esneklik hususunda vurguda bulundu.

Ayetullah Hamanei Cumartesi sabahı Dışişleri Bakanlığı yetkilileri ve İran İslam Cumhuriyeti büyükelçileri ile yaptığı görüşmede, başarılı bir dış politikanın ölçüt ve göstergelerini açıklayarak, "izzet"in inkâr ve diplomasiden kaçınmak anlamına gelmediğini  "bilgelik ve maslahat"çerçevesinde  etkileşim anlamına geldiğini bilge ve hesaplı faaliyetler anlamına geldiğini vurguladı. Burada maslahata vurgu yapan İslam İnkılabı Lideri, zor engelleri aşmak ve yola devam etmek için esnekliğe ihtiyaç duyulduğunu belirterek ülke diplomasisinde üç temel anahtar kelimenin izzet, hikmet ve maslahat  olduğunun altını çizdi. Ülke diplomasisi dış politika yetkililerinin sürekli olarak ülke diplomasisi çıkarları doğrultusunda ve  uluslararası düzende adım adım gelişen gelişmeleri ve etkili olayları izleyerek konum kazanmak için dünyanın gelecekteki düzeninde çalışmaları gerektiğini de hatırlattı ve bağımsızlığı korumak ve ulusal hedef ve çıkarları sağlamak için doğru planların yapılması gerektiğini de vurguladı.  İran'ın dış politikasının temel ilkeleri olarak "izzet, bilgelik ve çıkar" olmak üzere üç ilkenin olduğunu da belirten İslam İnkılabı Lideri " Bu üç ilke uluslararası iletişim çerçevesi için gerekli bir üçgen. Bu üç ilkeye dayalı olarak ülkenin yirmi yıllık vizyon belgesinde İran'ın dünya ile etkileşimi ele alınmalı, inşa edilmelidir. " diye buyurdu. 

Dış politika, ulusal çıkarlar açısından tanımlanan belirli hedeflere ulaşmak için bir hükümetin karar vericileri tarafından diğer hükümetlere veya diğer uluslararası kuruluşlara karşı tasarlanan strateji veya rotadır. İran İslam Cumhuriyeti, diğer ülkeler gibi, dış politikada genel kurallara uymakla yükümlüdür, ancak İslam Cumhuriyeti sisteminin kendi amaç ve özellikleri vardır ve bunlardan kaynaklanan imkan ve kısıtlamalara göre, belirli durumlarda, İran İslam Cumhuriyeti'nin ilke ve hedefleriyle elbette çelişmeyen ve aslında bu hedeflere ulaşmak için farklı bir yöntem ve çözüm olarak düşünülmesi gereken tarihsel sicilinden farklı davranmak gibi gözükse de yeni bir yöntem seçilmektedir. Bu yaklaşımın kazanımları, İran İslam Cumhuriyeti'nin bölgede etkili bir güç ve sorumlu bir oyuncu olarak, dış politikanın sabit ilkelerini ve çıkarlarını korumak ışığında hedef ve çıkarlarına ulaşmayı başardığını göstermektedir.Budiplomasi, güvensizliği azaltmak ve barış yaratmak, bölgenin istikrarına yardımcı olmak  içindir. 

Aslında, İslam devriminden sonraki gelişmeler ve dayatılan savaş, barışçıl nükleer faaliyetler meselesi ve farklı zamanlarda bazı komşularla ilişkilerdeki gerginlik gibi sonraki krizlerin gözden geçirilmesi, İran İslam Cumhuriyeti'nin her zaman  dış politikada haysiyeti,izzeti, akıl ve çıkar bileşenlerini yerleştirerek hem bu krizleri yönetmeye hem de bölgesel ve uluslararası gelişmelerde etkin rol oynamaya çalıştığını gösteriyor.  İran'ın nükleer programı konusunda 2015 yılında anlaşmaya varması, Suudi Arabistan ile yakın zamanda ikili ilişkilerin yeniden başlatılması, bölge ülkelerindeki dış müdahale ve saldırganlığın kınanması ve bölgesel krizlerin çözümü için arabuluculuk yapılması bu faktörlere sahip İran'ın eylemlerinin öne çıkan örneklerinden bazılarıdır. Dış politika çerçevesinde bu olaylar mihenk taşları olarak sayılıyor. Krizleri yönetmek ve engelleri ortadan kaldırmak amacı ile dış politikada ilkelerin sürdürülmesine paralel olarak ulusal çıkarları gözeten, onur, bilgelik ve çıkarları yerine göre uygun bir şekilde korumak olmak üzere üç ilkeye dayalı bir siyasetin izlendiği söylenebilir. İslam İnkılabı Lideri Ayetullah Seyyid Ali Hamanei,  yaptığı açıklamalarda, zor engelleri aşmak ve yola devam etmek için gerekli durumlarda esnekliğe sahip olma anlamında “makuliyeti” eksen olarak  değerlendirmiş ve şöyle demiştir: “İlkelere bağlı kalmak, bahsedilen anlamda maslahatla çelişmez. Birkaç yıl önce "kahramanca esneklik" kavramı ortaya atıldığında, dışarıda ve içeride bazıları yanlış anladı, çünkü maslahat, zor engelleri aşmanın bir yolunu bulmak ve hedefe ulaşmak için yola devam etmek demektir."

342/