İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın bu bir günlük ziyaretinin ana gündemi, ekonomik etkileşimlerin yanı sıra, Filistin meselesi ve Gazze'deki gelişmeler başta olmak üzere bölgesel ve uluslararası konularda diyaloğun da yer aldığı ikili konularda istişarede bulunmaktı.
Bu, 13. hükûmetin iktidara geldiği tarihten bu yana Rusya'ya yapılan cumhurbaşkanlığı düzeyindeki ikinci ziyaretidir; iki ülkenin bölgede ve dünyada etkili rolüne değinen Reisi, iki ülkenin bölgesel ve uluslararası konulardaki ortak anlayışını ortak iş birliğinin temeli olarak nitelendirdi ve şunları ekledi: İran-Rusya ilişkileri stratejik ilişkiler yolundadır.
İran Dışişleri Bakanı Hüseyin Emirabdullahiyan da, 05 Aralık Salı günü Hazar Denizi'ne komşu ülkelerin dışişleri bakanları toplantısının oturum aralarında Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile bir araya gelerek, Batı’nın yaptırımlarıyla mücadele için ortak deklarasyona imza attı.
Hem İran hem de Rusya, Batı'nın, özellikle de ABD'nin yaptırımları altında; bu konu, Tahran ve Moskova'nın ticari ve ekonomik ilişkiler de dâhil olmak üzere kapsamlı ve uzun vadeli iş birliği geliştirme kararlılığını artırdı; bunun açık bir örneği, İran ve Rusya yetkililerinin Kuzey-Güney Koridoru projesini tamamlama ve geliştirme çabalarıdır.
Bu bağlamda Kuzey-Güney Koridoru'nun önemine vurgu yapan Sergey Lavrov, Rusya'nın bu koridorun kapasitesini artırmak istediğini ve İran'la enerji alanında etkileşimi genişletmekle ilgilendiğini söyledi. İran ile Rusya arasındaki ticaret alışverişi 2020 yılından 2022 yılına kadar iki kattan fazla artarak 2020 yılında 2,22 milyar dolardan 2022 yılında 4,6 milyar dolara ulaştı; 2023 yılının ilk 9 ayında (Ocak 1401 - Ekim 1402) Rusya ile İran arasındaki ticaret alışverişleri bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 30 arttı. Rusya'da İran, şu anda iki ülke arasındaki ticaretin yüzde 60'ını ulusal para birimleri olan ruble ve riyal ile yapıyor.
Açıkçası, İran ve Rusya'nın Amerika'nın tek taraflılığına karşı çıkması, Orta Asya, Kafkaslar, Afganistan, Yemen, Irak ve Suriye meseleleri, terörle mücadele dâhil pek çok bölgesel ve uluslararası gelişmeye ilişkin ortak tutumları, İran ve Rusya'nın ilişkilerinde siyasi, ekonomik ve güvenlik alanlarında stratejik çıkarlar paylaşılıyor.
Filistin'deki gelişmeler ve Gazze'deki savaş, İran İslam Cumhuriyeti ve Rusya Federasyonu yetkililerinin Siyonist rejime yönelik görüş ayrılıklarına rağmen yakın temas hâlinde olmaya devam ettiği diğer konular arasında yer alıyor. Geçtiğimiz haftalarda Siyonist rejimin Gazze Şeridi'ne yönelik geniş çaplı askerî saldırılarının ardından İran ve Rusya'nın başkanları ve dışişleri bakanları telefonda istişarelerde bulunarak Siyonistlerin suçlarının durdurulması ve Gazze'de yaşayan Filistinlilere yardım sağlanması gereğini vurguladılar.
Buradan hareketle Gazze'deki gelişmeler konusu, İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı'nın Rusya ziyareti ve bu ülkenin devlet başkanı ile yaptığı görüşme ve diyalog sırasında gündeminde olan konulardan biriydi.
İran İslam Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı, 16 Ekim'de Rusya Federasyonu Devlet Başkanı ile yaptığı telefon görüşmesinde, bu ülkenin Siyonist rejimin Gazze'deki savaş suçlarını kınama konusundaki tutumunu olumlu değerlendirerek, Gazze savaşının başka cephelere yayılabileceğini, bunun gerçekleşmesi hâlinde durumun kontrolünün zor olacağı, bunun önüne geçmek için Birleşmiş Milletler Örgütü Güvenlik Konseyi’nin daimî üyesi olarak Rusya’nın işgalci rejimin saldırılarını durdurmak için harekete geçmesi gerektiğini vurguladı.
